शासकीय योजनांचा लाभ मिळवण्यासाठी केवायसी करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. अनेक योजनांमध्ये केवायसी केल्यानंतरच लाभार्थ्यांच्या बँक खात्यात पैसे जमा होतात. परंतु, काही वेळा केवायसी पूर्ण करूनही पैसे खात्यात येत नाहीत. अशा परिस्थितीत काय करावे? पैसे येण्यासाठी कोणती महत्त्वाची प्रक्रिया आहे? आणि कोणत्या चुका टाळाव्यात?
या लेखात आपण प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी योजना, नमो शेतकरी महासन्मान योजना, लाडकी बहीण योजना आणि नुकसान भरपाई योजना यांसारख्या योजनांसंदर्भातील महत्त्वाची माहिती घेणार आहोत. चला तर मग, सविस्तर समजून घेऊया.
शासकीय योजनांचा लाभ घेण्यासाठी केवायसी का आवश्यक आहे?
शासकीय योजनांचा लाभ घेण्यासाठी प्रत्येक लाभार्थ्याला केवायसी (Know Your Customer) प्रक्रिया पूर्ण करणे बंधनकारक आहे. सरकारकडून थेट बँक खात्यात (DBT – Direct Benefit Transfer) पैसे पाठवले जातात. जर केवायसी पूर्ण नसेल, तर हे पैसे बँक खात्यात जमा होत नाहीत.
महत्त्वाच्या शासकीय योजना ज्या केवायसी पूर्ण केल्यानंतरच लाभ मिळतात:
– प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी योजना (PM Kisan Yojana)
– नमो शेतकरी महासन्मान योजना (Namo Shetkari Maha Sanman Yojana)
– लाडकी बहीण योजना (Ladki Bahin Yojana)
– नुकसान भरपाई योजना (Nuksan Bharpai Yojana)
जर तुम्ही या योजनांसाठी अर्ज केला असेल, पण अजूनही पैसे मिळाले नसतील, तर त्याची कारणे आणि उपाय समजून घेऊया.
केवायसी करूनही पैसे खात्यात जमा होत नसल्याची मुख्य कारणे
1) DBT सेवा सक्रिय नसणे (DBT Active नाही)
शासकीय योजनांचे पैसे थेट खात्यात मिळण्यासाठी बँक खात्याला DBT (Direct Benefit Transfer) सेवा सक्रिय असणे आवश्यक आहे. अनेक लाभार्थ्यांची ही सेवा सक्रिय नसते, त्यामुळे पैसे बँकेत येत नाहीत.
2) बँक खात्याशी आधार लिंक नसणे
बँक खाते आधार क्रमांकासोबत लिंक असणे आवश्यक आहे. जर आधार बँकेशी लिंक नसेल, तर पैसे थांबवले जातात. तसेच आधार NPCI (National Payments Corporation of India) सोबत लिंक असणे महत्त्वाचे आहे.
3) PM किसान योजनेसाठी जमिनीची माहिती अद्ययावत नसणे
प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी योजनेसाठी शेतीच्या जमिनीची माहिती अद्ययावत असणे आवश्यक आहे. काही लाभार्थ्यांचे “लँड सीडिंग” (Land Seeding) झालेले नसते. यामुळे त्यांना पैसे मिळत नाहीत.
4) बँक खाते होल्डवर ठेवलेले असणे किंवा बंद असणे
काही बँक खाती दीर्घ काळ न वापरल्यामुळे होल्डवर किंवा बंद केली जातात. लाडकी बहीण योजनेसाठी अनेक महिलांची बँक खाती बंद असल्यामुळे पैसे येत नाहीत.
5) केवायसी प्रक्रियेत काही त्रुटी असणे
बँकेत केवायसी केले असले तरी, काही वेळा ते पूर्ण झालेले नसते. त्यामुळे खात्याला निधी मिळत नाही.
DBT सेवा सक्रिय करण्यासाठी आणि केवायसीसाठी आवश्यक प्रक्रिया
DBT सेवा सक्रिय करण्यासाठी काय करावे?
जर तुमच्या बँक खात्यात DBT सेवा सक्रिय नसेल, तर तुम्ही खालील प्रक्रिया पूर्ण करावी:
– तुमच्या बँकेत जाऊन DBT सेवा सक्रिय करण्यासाठी अर्ज भरा.
– तुमचे आधार क्रमांक आणि बँक खाते NPCI सोबत लिंक आहे का, याची खात्री करा.
– बँक खात्याची नवीनतम स्थिती जाणून घ्या.
बँक खात्याला आधार लिंक करण्यासाठी काय करावे?
– तुमच्या बँकेच्या शाखेत जाऊन आधार लिंकिंग फॉर्म भरा.
– ऑनलाइन नेट बँकिंग किंवा बँकिंग अ‍ॅपमधूनही आधार लिंकिंग करू शकता.
– आधार NPCI सोबत लिंक आहे का, हे तपासा.
लाडकी बहीण योजनेसाठी केवायसी प्रक्रिया कशी करावी?
लाडकी बहीण योजनेसाठी केवायसी करणे गरजेचे आहे. परंतु, अनेक महिलांचे बँक खाते होल्डवर असल्यामुळे त्यांना पैसे मिळत नाहीत.
या योजनेसाठी केवायसी करण्यासाठी:
– बँकेत जाऊन आधार आणि बँक खाते अपडेट करा.
– जर खाते बंद असेल, तर ते सुरू करून घ्या.
– केवायसी पूर्ण झाल्याशिवाय पैसे खात्यात जमा होणार नाहीत.
पैसे जमा न झाल्यास लगेच करावयाची पावले
जर केवायसी पूर्ण केल्यानंतरही तुमच्या बँक खात्यात पैसे जमा झाले नसतील, तर खालील उपाय करा:
1. तुमच्या बँक शाखेत संपर्क साधा आणि खाते स्थिती तपासा.
2. आधार आणि बँक खाते लिंक झाले आहे का, हे खात्री करा.
3. DBT सेवा सक्रिय आहे का, याची खात्री करा.
4. PM किसान किंवा इतर योजनांसाठी पात्रतेची अट पूर्ण झाली आहे का, हे तपासा.
5. बँकेत जाऊन तुमच्या नावाने पैसे आले आहेत का, याबाबत माहिती घ्या.