माझी लाडकी बहीण योजना ही महिलांच्या सक्षमीकरणासाठी महत्त्वाची योजना आहे. या लेखात आपण डिसेंबर महिन्याच्या हप्त्याचे वाटप, अद्याप हप्ता न मिळालेल्या लाभार्थ्यांसाठी मार्गदर्शन, बँक खात्याशी डीबीटी लिंकचे महत्त्व, तसेच या योजनेतील पुढील बदलांची शक्यता यावर सविस्तर चर्चा करणार आहोत. योजनेंबद्दलची अचूक माहिती व प्रत्येक लाभार्थ्यांपर्यंत आर्थिक सहाय्य पोहोचवण्याचे उद्दिष्ट साधण्यासाठी राज्य सरकारने केलेल्या प्रयत्नांवरही प्रकाश टाकला जाईल. चला तर मग सविस्तर वाचूया.
डिसेंबर हप्ता वाटप प्रक्रिया सुरू
राज्य सरकारने 24 डिसेंबर 2024 पासून डिसेंबर महिन्याचा हप्ता लाभार्थींच्या बँक खात्यांमध्ये जमा करण्यास सुरुवात केली आहे. आतापर्यंत सुमारे 67 लाख महिलांच्या खात्यात पैसे जमा झाले असून उर्वरित लाभार्थ्यांना 31 डिसेंबरपर्यंत पैसे मिळणार असल्याची माहिती महिला व बालविकास मंत्री अदिती तटकरे यांनी दिली आहे. काही लाभार्थ्यांना अजूनही हप्ता प्राप्त झाला नाही, मात्र मंत्री महोदयांनी याबाबत स्पष्ट केले आहे की प्रक्रिया हळूहळू चालू आहे आणि कोणत्याही महिलेला योजना लाभापासून वंचित ठेवले जाणार नाही. योजनेत अशा महिलांचा समावेश आहे ज्यांना एकही हप्ता मिळालेला नव्हता; त्यांच्यासाठी देखील पैसे लवकरच खात्यात जमा होणार असल्याचे आश्वासन देण्यात आले आहे.
डीबीटी लिंकचे महत्त्व: हप्ता न मिळाल्यास घ्यावयाची पावले
ज्या महिलांच्या बँक खात्यावर अद्याप हप्ता जमा झाला नाही त्यांच्यासाठी डीबीटी (डायरेक्ट बेनिफिट ट्रान्सफर) लिंक करणे अनिवार्य आहे. आधार कार्ड आणि बँक खाते यामध्ये लिंक असेल तरच योजनेंतील पैसे थेट लाभार्थींच्या खात्यावर जमा होतात. डीबीटी नसल्यास पैसे मिळण्यात अडथळे येऊ शकतात. त्यामुळे महिलांनी आपल्या बँक खात्याचे आधारशी आणि डीबीटीशी लवकरात लवकर जोडणी करावी. जर बँकेकडून काही त्रुटी होत असतील तर ती त्वरित दूर करण्याची आवश्यकता आहे.
लाभार्थ्यांचे अनुभव आणि योजना रक्कम
योजनेचा लाभ मिळाल्यानंतर अनेक महिलांनी आपल्या प्रतिक्रिया दिल्या आहेत. काही महिलांना 9000 रुपयांचा हप्ता मिळाल्याचे समाधान आहे, तर काहींनी याआधी हप्ता मिळाल्याचा अनुभव शेअर केला आहे. ज्या महिलांना आधीपासून पाच हप्ते मिळाले आहेत त्यांना यावेळी दीड हजार रुपयांचा हप्ता मिळाल्याचे निदर्शनास आले आहे. 31 डिसेंबरपर्यंतही पैसे न मिळाल्यास, लाभार्थींनी आपल्या बँकेशी संपर्क साधून खात्यातील त्रुटी दूर करणे आवश्यक आहे.
योजनेतील निधी आणि पुढील सुधारणा
“माझी लाडकी बहीण योजना” अंतर्गत हप्ता 1500 रुपये मिळत आहे, परंतु हा हप्ता वाढवून 2100 रुपये करण्याची मागणी लाभार्थ्यांकडून होत आहे. यासाठी अतिरिक्त निधीची तरतूद करावी लागणार आहे. राज्याचे उपमुख्यमंत्री अजितदादा पवार यांनी सांगितले आहे की मार्च 2025 पर्यंत याबाबतचा निर्णय घेतला जाईल. यासाठी अर्थसंकल्पीय अधिवेशनात अतिरिक्त निधीची तरतूद केली जाऊ शकते. सध्या प्रत्येक महिन्यासाठी 1500 रुपये दिले जात आहेत, मात्र निधीच्या मंजुरीनंतर ही रक्कम वाढवण्याची शक्यता आहे.
सत्य व अचूक माहितीचा प्रसार
योजनेबद्दलची अचूक माहिती लाभार्थ्यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी माध्यमांचा महत्त्वाचा वाटा आहे. ग्रामीण भागातील लाभार्थींना योजनांची माहिती सोप्या पद्धतीने मिळावी म्हणून व्हिडिओच्या माध्यमातून अपडेट्स दिल्या जात आहेत. ज्या महिलांना योजनांचा लाभ मिळवण्यासाठी कोणत्याही प्रकारच्या अडचणी येत आहेत त्यांना मार्गदर्शन करणे हे प्राथमिक उद्दिष्ट आहे.
महिलांच्या आर्थिक स्वावलंबनासाठी मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना एक महत्त्वाचा उपक्रम आहे. योजनेतील रक्कम वेळेवर लाभार्थ्यांना मिळणे व डीबीटीसारख्या यंत्रणांच्या अंमलबजावणीची शुद्धता राखणे ही राज्य सरकारची प्राथमिकता आहे. महिलांनीही वेळोवेळी आपली माहिती अपडेट ठेवून योजनेचा पूर्ण लाभ घ्यावा.